Czupel Beskid Mały. Małe góry

Czupel - charakterystyka, położenie i przyroda.

Czupel pełni rolę węzła (zwornika), z którego rozchodzą się grzbiety górskie. Bezpośrednio sąsiaduje z wzniesieniem Rogacz, od którego oddziela go przełęcz Wysokie Siodło.

Można przyjąć, że cały masyw Czupla porośnięty jest lasem bukowym i świerkowym. Przyroda nie była łaskawa dla tych rejonach: silne wiatry były przyczyną powstania dużej ilości wiatrołomów (drzewa powalone z korzeniami). Wycinka powalonych drzew spowodowała, że w okolicach szczytu powstała polana widokowa. Możemy z niej podziwiać grzbiet biegnący w stronę Magurki Wilkowickiej, Pasmo Chrobaczej (Hrobaczej) Łąki, Gaiki i Groniczki, poniżej Jezioro Międzybrodzkie i Czanieckie. A trochę dalej wznoszą się szczyty: Bukowski Groń, Złota Górka, popularny Żar z Kiczerą.

Północne i częściowo wschodnie stoki Czupla są dość strome, natomiast ku południowemu zachodowi szczyt opada łagodnymi zboczami. Szczyt ten położony jest na północny zachód od Jeziora Żywieckiego i góruje nad doliną oddzielającą Beskid Mały od Beskidu Śląskiego nad tzw. Bramą Wilkowicką. Dnem doliny biegnie droga szybkiego ruchu prowadząca z Bielska-Białej do Żywca.

Czupel - szlaki turystyczne

Czupel jest bardzo dobrze usytuowany pod względem komunikacyjnym. Znajduje się w pobliżu Magurki, na którą prowadzi bardzo dużo szlaków turystycznych. Na Czupel prowadzą 4 szlaki turystyczne:

#	Nazwa	Czas Przejścia
1	Przełęcz Przegibek - Magurka Wilkowicka - Czupel	(tam: 1:45 h , powrót 1:20 h)
2	Czernichów - Suchy Wierch - Rozstaje pod Czuplem - Czupel	(tam: 1:55 h , powrót 1:00 h)
3	Łodygowice - Przysłop - Rozstaje pod Czuplem	(tam: 2:25 h , powrót 1:35 h)
4	Międzybrodzie Bialskie - Rozstaje pod Czuplem	(tam: 1:45 h , powrót 0:50 h)

Czupel - Szczyt Korony Gór Polskich.

Obecnie mamy lekkie zawirowania odnośnie wysokości opisywanego szczytu. Wikipedia sugeruje, że według najnowszych pomiarów geodezyjnych i lidarowych Czupel ma wysokość 931 m n.p.m. Trochę wprowadza to zamieszania. W naszym serwisie Czupel opisywany był jako szczyt o wysokości 933 m n.p.m. według (Truś R., Beskid Mały. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza Rewasz, 2008). Nie zmienia to faktu, że i tak jest najwyższym szczytem Beskidu Małego i należy do Korony Polskich Gór. Jednak nie zawsze tak było . Dopiero w latach 70-tych Czupel (933 m n.p.m.) stał się najwyższym szczytem całego Beskidu Małego! W tym czasie, podczas nowych pomiarów wysokości, zauważono, że ówcześnie uważany za najwyższy szczyt w Beskidzie Małym - Łamana Skała (Madohora), jest w rzeczywistości niższy o 5 metrów. Etykieta najwyższego szczytu przyciąga zdobywców Korony Gór Polski, których chyba jest coraz więcej!

Atrakcje w pobliżu Czupla

Na szlaku od strony Magurki Wilkowickiej znajduje się niewielka jaskinia zwana Smoczą Jamą lub Wietrzną Dziurą. Jaskinia znajduje się w grzbietowej partii Magurki około 0,8 km od schroniska PTTK, kilkadziesiąt metrów na południe od szlaku turystycznego. Jest to jeden z pomników przyrody w Beskidzie Małym.

Jedną z większych ciekawostek w okolicy szczytu jest niewątpliwie Diabelski Kamień. Jak głosi podanie Diabły budowały Diabelski Młyn na pobliskim Skrzycznem i znosiły kamienie z okolicznych gór. Diabeł niósł kamień na jednym palcu, gdy zapiał kur i zaczęło świtać. Przerażony upuścił kamień i leży on tam do dzisiaj. Nie zdążyli przed świtem, więc młyn nie został ukończony, a turyści mogą za to podziwiać te osobliwości krajobrazu.

"Pierwszy Diabelski Kamień o kształcie baszty wypreparowany został w ławicy piaskowcowej, są to piaskowce istebniańskie dolne. Baszta ta o wysokości ze strony południowo-wschodniej 7 m, jest długa na 10 m, w podstawie szeroka na 4,5 m, zwęża się w górnej części do 2,5 m. Baszta wznosi się na wysokości 580 m. 200 m powyżej rozgałęzienia szlaków na Czupel, czerwony z Łodygowic i żółty z Tresnej. Drugi Diabelski Kamień wyrasta powyżej na wysokości 615 m, około 60 m na północny wschód od polany Koliba, nad lejem źródłowym. Skałka zbudowana jest również z piaskowców istebniańskich dolnych".

(Czesław Anioł, Diabelski Kamień na zboczach Czupla).

Na szczycie znajdują się dwie tabliczki oznaczające wierzchołek. Dzieli je kilkanaście metrów. Przy jednej z tabliczek znajduje się pieczątka dla zdobywców Korony Gór Polski.

Kamienne kopczyki przyciągają turystów. Można je spotkać na szlaku z Magurki Wilkowickiej i na samym szczycie.

Podążając szlakiem w pobliżu szczytu, można natknąć się na niezwykłe kródy - długie wały uformowane z kamieni, które zostały tu przyniesione z dawnych, dziś porośniętych hal. Jeszcze większą zagadką są pozostałości okopów z II wojny światowej, które z biegiem lat niemal całkowicie wtopiły się w krajobraz.

Jeszcze przed 1914 rokiem przy szlaku z Czupla na Magurkę Wilkowicką wybudowano schronisko "Widok na Tatry", które gościło turystów przez ponad pięćdziesiąt lat, aż do 1967 roku.